Türk Silahlı Kuvvetleri’nin 25. Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt, dört sene önce bugün hayata gözlerini yumdu.
Büyükanıt Paşa, Adalet ve Kalkınma Partisi’nin ilk döneminde Genelkurmay Başkanlığı yapmıştı.
Özellikle sancılı 2007 Seçimleri öncesi kamuoyunun yakından takip ettiği ve her demecini haberleştirdiği bir isimdi.
Yaşar Büyükanıt’ın kamuoyunun yakından ilgilendiği dönemde gündeme geldiği gelişmeleri birlikte yeniden hatırlayalım.
Yaşar Büyükanıt… Kamuoyunun daha çok kullandığı hitap şekliyle Büyükanıt Paşa. Türkiye’nin belki en çok tartışılan genelkurmay başkanlarından olan Büyükanıt, özellikle 2007 yılında neredeyse her gün gündemdeydi.
Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanı olmasıyla sonuçlanan 2007 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri, 22 Temmuz 2007 Erken Seçimleri, Şemdinli Olayları, 27 Nisan 2007 Genelkurmay Bildirisi ile bugün bile tartışılan ve yanıtları bulunamayan çok sayıda sorunun da muhatabıydı.
Emekliliği sonrası da bu konularla ilgili konuşmamaya hep özen gösterdi.
1 Eylül 1940’ta İstanbul’un Eyüp ilçesinde doğan Yaşar Büyükanıt, 1959 yılında Erzincan Askerî Lisesinden, 1961 yılında Kara Harp Okulundan mezun oldu. 1983-1986 yılları arasında Kuleli Askerî Lisesi Komutanlığı, 1986-1988 yılları arasında da Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanlığı yaptı.
1988’de tuğgeneral rütbesine terfi ederek Paşa olmayı başardı.
Genelkurmay Başkanlığı Genel Sekreterliği ve 3 yıl süreyle Kara Harp Okulu Komutanlığı görevlerini yürüttü.
31 Temmuz 2006 tarihinde Türkiye’nin 25. Genelkurmay Başkanı olarak atandı.
30 Ağustos 2008 tarihinde emekli oluncaya kadar sürdüreceği bu görevi boyunca Ordu-Siyaset ilişkilerinin gerginleştiği dönemlere de tanıklık etti.
Bu gerginliğin zirveye çıktığı tarih ise 2007 yılıydı.
Türkiye 2007 yılına seçim sancısıyla girdi. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in görev süresi bitiyordu. AK Parti içinden çıkan bir siyasetçinin Cumhurbaşkanı olmaması için müthiş büyüklükte bir kampanya başlatıldı.
Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt da ‘Cumhuriyet değerlerine sözde değil tavır ve davranışlarına yansıtacak şekilde özde bağlı bir Cumhurbaşkanı istiyoruz’ sözleriyle laik kamuoyundan alkış alan bir açıklama yaptı.
Bu süreçte iktidara karşı Cumhuriyet Mitingleri organize edildi.
Ankara’da, İstanbul’da, İzmir’de, Çanakkale’de, Manisa’da düzenlenen mitinglere milyonlarca vatandaş katıldı.
Türkiye’de gerginlik tırmanıyordu.
Ancak asıl kıyamet 27 Nisan 2007 tarihinde koptu. Genelkurmay Başkanlığı’nın internet sitesinden yapılan açıklamada Türk Silahlı Kuvvetleri’nin laiklikten yana taraf olduğu ifade edildi.
Bu bildiri, internet sitesinden yayınladığı için e-muhtıra olarak isimlendirildi.
Ertesi gün Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt, Dolmabahçe’de gizli bir görüşme yaptı.
Görüşme sonrası Erdoğan, ‘Büyükanıt ile konuştuklarımız benimle birlikte mezara gidecek’ dedi.
Büyükanıt da bu görüşmeye ilişkin herhangi bir açıklama yapmadı.
Hem yapılan cumhuriyet mitingleri hem de Genelkurmay’dan yapılan laiklik bildirisi sonrası AK Parti “erken seçim” kararı aldı.
22 Temmuz 2007’de sandıklar kuruldu. Mağdur sıfatıyla sandığı adres gösteren iktidar %47 oy oranıyla daha güçlü bir şekilde iktidara geldi.
Yaşar Büyükanıt ise sancılı geçen 2007 yılının ardından görevini bir sene daha sürdürdükten sonra 30 Ağustos 2008’de emekli oldu.
Yerine İlker Başbuğ atandı.
Seçim sürecinde Erdoğan ile yaptığı görüşme ise gizemini korumaya devam ediyor.
2008 yılından itibaren Türkiye’nin gündemine Ergenekon Davası olarak bilinen bir dava girdi. Sanık isimlerinin büyük bir kısmını askerlerin oluşturduğu bu davada yüzlerce kişi şüpheli haline geldi.
9 Kasım 2005 ise Büyükanıt’ın Genelkurmay Başkanlığı döneminin önemli tarihlerinden birisi olarak kayıtlara geçti.
Şemdinli olayları sırasında olay mahallînde bomba ve silahlarla yakalanan astsubay Ali Kaya hakkında yaptığı ‘Tanırız kendisini, iyi çocuktur.’ şeklindeki beyanatıyla yargıyı etkilemeye çalıştığı öne sürüldü ve olay ile ilgili savcılık iddianamesinde ‘örgüt kurmak, sahte belge düzenlemek ve görevi kötüye kullanmak’ iddialarıyla Genelkurmay tarafından hakkında soruşturma açılması istenildi.
Genelkurmay Başkanlığı ise bir bildiri yayınlayarak Savcı Ferhat Sarıkaya’yı eleştirdi
Yaşar Büyükanıt İstanbul’da kalp yetmezliği tedavisi gördüğü bir hastanede 21 Kasım 2019’da 79 yaşında öldü. Cenazesi askerî törenin ardından Karacaahmet Mezarlığı’nda defnedildi
Yaşar Büyükanıt’ın Genelkurmay Başkanlığı dönemi birçok siyaset bilimci tarafından ‘tarihi bir süreç’ olarak değerlendiriliyor.
Özellikle 2007 Seçimleri ve E-Muhtıra konusunda Büyükanıt’tan açıklayıcı anlatımlar gelmediği için bu görüşmeye ilişkin ispatlanmamış çok sayıda iddia dile getirildi.
Günümüzde, Büyükanıt’ın vefatından sonra bu görüşmenin iki tanığından yalnızca birisi hayatta.
