Milliyet.com.tr/ÖZEL Tasarruf sahipleri altın ‘al-sat’tan yüzde 4-5 aralığında zarar edebiliyor. Bu yılın gözde yatırım aracı altında getiriler yüksek. Gram altın yılbaşından bu yana yüzde 41 oranında kazanç sağladı. Hal böyle olunca vatandaşlar güvenli liman altına teveccüh gösteriyor.
Ancak gram altında bazı dönemlerde alım satım arasında makas açılabiliyor. Kuyumcuda farklı fiyat, bankada farklı fiyattan alıcı buluyor. Kuyumcularda lokasyona göre fiyatlar farklılık gösteriyor. İstanbul Kapalıçarşı’da al-sat farkı 35-40 lira seviyelerinde.
Bazı bankalarda gram başına 95-100 liralara varan farklar görülebiliyor. Vatandaş altını bankadan aldığında yüzde 3-4 aralığında zarar edebiliyor.
ALIM-SATIM ARASINDA MAKAS NEDEN AÇILIYOR?
Peki altında alım satım arası makasın bazı dönemlerde açılmasının sebebi ne? Neden bankada ayrı, kuyumcuda ayrı fiyat oluşuyor? Konuyla ilgili merak edilenleri milliyet.com.tr’ye açıklayan Ekonomist Hikmet Baydar şu ifadeleri kullandı: “Altın piyasasındaki oynaklık gelecek hakkında bazı belirsizliklere yol açtığında piyasa aktörleri herhangi bir zarar riski almamak için fiyat aralığını açabiliyorlar.
Örneğin altın fiyatları hızlı yükseldiği dönemde bankalar, kuyumcular elindeki stoku ucuza kaptırmamak için fiyatları yükseliş beklentisine göre yukarı çekebilmektedirler. Aksine fiyatlar hızla düşerken de pahalı stok oluşumunu engellemek için de altın alım fiyatları hızla aşağı çekilebilmektedir. Bu durum alım ve satım fiyat aralıklarının açılmasına, piyasalar ve kurumlar arasında da farklılıkların oluşmasına neden olur. Burada temel sebep piyasanın istikrarsız bir dalgalanma göstermesi nedeniyle öngörülemez oluşudur.
BANKADA AYRI, KUYUMCUDA AYRI FİYAT! İŞTE NEDENİ
Kuyumcuların sattığı altını aldığı yerler yani üretici farklı olabildiği gibi, işçilikler ve taşıma maliyeti “cost of carry”de değişkenlik göstermekte olduğundan bu maliyetler farklı fiyat oluşumuna yol açabilmektedir.
Kuyumcular daha çok fiziki alım ve satım yaparken, bankalar hesap üzerinden kaydi işlem de yapıp toplu işlemle maliyetini düşürebilmektedir. Kuyumcuda yapılan işlemi efektif döviz işlemine, bankadan yapılan işlemi de döviz alım satım işlemine benzetebilirsiniz. Efektif alım fiyatı daha düşük, efektif satış fiyatı da sağlıklı piyasada daha yüksektir. Bu tarz farklılıklar ürünün fiziki olarak elde tutulmasının maliyetinden kaynaklanmaktadır.
ALTIN SERTİFİKASINDA ALIM-SATIM ARASI MAKAS DÜŞÜK!
BIST 100 endeksinde ALTIN.S1 koduyla işlem gören sertifika, değerli metalin günlük minimum 50 gr. oranında dönüşümüne imkan sunar. Sertifika sayısı arttığı zaman işlem sayısı da doğrudan artış gösterir.
BIST ALTIN.S1 işlem koduyla gerçekleştirilen tüm alım-satım işlemleri TL cinsinden olup aracı kurum ve bankalar tarafından yapılır. BIST Emtia Pazarı’nda işlem gören sertifika dayanak varlıklı bir yatırım enstrümanıdır.
Sertifika, değerli metali fiziksel olarak taşıma ve yanında bulundurma gibi riskleri bertaraf etmesi açısından avantajlıdır. Bu sayede çeşitli güvenlik risklerini egale eden sertifikalar ayrıca alım-satım işlemlerini kolaylaştırır.
Altın sertifikalarının alım satımı borsa üzerinden sağlandığından portföy durumunuzu MKK üzerinden de görmeniz mümkün. Ancak bazı dezavantajları da var. Sertifikaların belirli bir işlem saati var ve elinizde fiziki ürün değil, kaydi bir sertifika olur. Piyasa fiyatlarından etkilendiği için değeri düşüp artabiliyor. Ancak işçilik ve taşıma maliyeti gibi giderler üzerinde olmadığından fiyat makası en dar üründür. Altın fiyat değişikliklerini doğrudan yansıtır. Sisteme güvenilmesi kaydıyla yatırım amaçlı altın tutmak yerine oldukça avantajlıdır.
Altın sertifikaları 4 iş gününde altına dönüştürülebiliyor ve bunu Darphane’den almak gerekiyor. O yüzden sertifikaları alıp fiziki altın alınacağı zaman satarak gelecek nakitle fiziki altın almak daha kolaydır. Bu durumda en azından biriktirme sürecinde altın fiyat yükselişinin olumsuz etkilerini azaltmış olursunuz.
JEOPOLİTİK RİSKLERİN OLDUĞU DÖNEMDE ALTIN TUTMAK EN MANTIKLISI MI?
Jeopolitik risklerin olduğu dönemlerde altın güvenilir bir liman olarak ön plana çıkar. Faiz indirimleri de altına yaramaktadır. Mevcut riskler altında pozisyon almayı mantıklı hale getirmektedir.”